Uzun zamandan beri Kur'ân'ın getirdiği dinî ve evrensel prensiplerin, katmalardan arındırılarak, sade bir Türkçe ile halkımıza sunulması gerekiyordu. Yüce "Kur'ân'ın Çağdaş Tefsîri" adlı eserimizin tamamlanmasının ardından, A'dan Z'ye bütün Kur'ân konularını içeren kapsamlı bir eser hazırlama zorunluluğunu hissediyorduk. Bu, öyle bir eser olmalıydı ki okuyucu, Kur'an'ın içerdiği konular hakkında, başka bir kitaba muhtacolmadan doyurucu bilgi sahibi olacak ve böylece Kur'ân'ın getirdiği İslâmı tam anlamıyla öğrenmiş bulunacaktı.
Gerçi 'Yüce Kur'ân'ın Çağdaş Tefsîri', Kur'ân âyetlerini sade bir üslûb ve bilimsel bir metotla okuyanlara sunuyordu ama herhangi bir konu hakkında yeterli bilgi sahibi olabilmek için 12 cildi karıştırmak gerekiyordu. Çünkü çeşitli konular, Kur'ân'ın çeşitli sûrelerine serpiştirilmiş vaziyettedir. Bir tek konunun bütün boyutlarını öğrenmek için bütün Tefsîri gözden geçirmek gerekir. Buna da herkesin vakti olmaz. Bundan dolayı Kur'ân'ın çeşitli konularını, alfabetik bir sıra ile inceleyen bir esere ihtiyaç vardı.
Tefsîri okuyan bir bilim adamı da böyle bir eserin yazılmasına ihtiyaç bulunduğunu bize hatırlatmış: "Acaba bu Tefsîri, konularına göre yeniden yazamaz mısınız? O zaman Kur'ân üzerinde araştırma yapacaklar için büyük bir kolaylık sağlamış ve böylece çok büyük bir hizmet gerçekleştirmiş olursunuz." demişti
İşte bu ihtiyacı karşılamak ve bu alanda bir boşluğu daha doldurmak üzere, Arapça "et-Tefsîru'l-mavdû'î" denilen konulu Kur'ân Tefsirine başlamış ve 2003 senesinde bitirmiş bulunmaktayız.
Kur'ân'da konuların ele alınıp açılımı bakımından sûre ve âyetlerin iniş tarihi, yani nüzûl sırası çok önemlidir. Çünkü Kur'ân, önce bir konuya kısa işaretler yapar, bu vecîz ifadeler veya işâretler, daha sonra inen sûrelerde değişik söylemlerle açılım gösterir. Bu tesbit edildiği takdirde Kur'ân düşüncesinin gelişme seyri daha iyi anlaşılır ve Mesajın ruhunu, doğrultusunu, temel amacını daha iyi kavramak mümkün olur.
İşte bu amaca ulaşabilmek için âyetleri, sûrelerin iniş sırasına göre düzenleyip açıklamaya çalıştık.
"Kur'ân Ansiklopedisi" adlı eserimiz 30 cilttir.
"Kur'ân'da Evlenme ve Boşanma"
"Kur'ân'da Semantik",
"Kur'ân'da Hz. Mûsâ",
"Yusuf Kıssası" vb. gibi alanlarda spesifik konu tefsiri sayılabilecek eserler yazılmıştır. Ama başından sonuna bütün Kur'ân konularını işleyen ansiklopedik bir tefsîr, bugüne dek yazılmamıştır.
Bu bakımdan bu ansiklopedik Tefsîrimizin bir örneği yoktur. Tarihte ilk defa bu eseri yazmayı bize ilhâm ve lütfeden yüce Allah'a binlerce hamd-ü senâ, Kur'ân'ın mübelliği olan Elçisine salât ve selâm olsun.
Eserin içeriği hakkında bir fikir verebilmek için yayınlanmış bulunan "Kur'ân Ansiklopedisi" adlı eserimizin içerdiği bazı ana konu başlıklarını hatırlatmak gerekir:
A
ABARTMA, ABDEST, ACBU'Z-ZENEB, ACELECİLİK, ACIMA, ŞEFKAT VE NEZÂKET, AÇIK KANIT, ADAK, ADAM ÖLDÜRMEK ve CEZÂSI, ÂD KAVMİ, ÂDEM, ÂDET VE ÂDETLİ KADINLA İLİŞKİ, ÂFÂK VE ENFÜS ÂYETLERİ, ÂHİRET, ÂİLE, ALIŞKANLIK, ALLAH, ALLAH YOLUNDA CİHÂD, AZÂB, AZL (korunma, kürtaj, vb.), AZİM,
B
BA'S, BAHSE GİRME, BALARISI, BARIŞ, BEDENSEL CANLILARIN ÖLÜMLÜLÜĞÜ, BEDİR SAVAŞI, BESMELE, BEY'AT, BEYT, BİD'AT, BİĞÂ, BİRLİK, BİTKİLER (agaçlar), BÖLÜCÜLÜK, BURÇ, BÜYÜ, BÜYÜK GÜNÂHLAR, BÜYÜKLERE SAYGI,
C-F
CEBRÂÎL, CENNET-CEHENNEM, CEZÂ, CİMRİLİK, CİN, CİNSEL SAPIKLIK, CUMA NAMAZI, ÇALIŞMA, ÇEVRE KİRLİLİĞİ, ÇOCUK ÖLDÜRME, DÂBBE, DAĞLAR , DÂVÛD, DECCÂL, DİLENME, DİNDE AŞIRILIK, DİN VE VİCDAN ÖZGÜRLÜĞÜ, DİNİ HÜKÜMLER, DİYET, FAKR, FAL, FASL, FERAİZ, FETİH, FETRET DEVRİ, FEY', FIRKACILIK, FÎL OLAYI, FİDYE, FİRAVUN, FUHUŞ,
G-H
GANÎMET, GARÂNÎK OLAYI, GAYB, GAYBET, GAYRİ MÜSLİMLERLE İLİŞKİ, GECE İBÂDETİ, GIDÂLAR, GÖKLER, GÖNÜL TEMİZLİĞİ, GÖRGÜ KURALLARI, GÖZ DEĞMESİ, GURÛR, GUSÜL, GÜN KAVRAMI, HARÂM ve HELÂL, HARÂM OLAN ETLER, HARÂM OLAN EYLEMLER, HARB, HASED, HASTALIK VE TEDÂVİ, HAŞR, HAYBER SAVAŞI, HAYR, HAYVANLAR (KUR'ÂN-I KERÎM'DE ANILAN HAYVAN TÜRLERİ), HAYVANLARA MERHAMET, HİCRET, HİKMET, HİZİPLEŞMELER, HÜRRİYET,
İ-L
HZ. İBRÂHİM, İ'CÂZ-I KUR'ÂN, İFTİRÂ, İHRÂM, İHTİLÂF, İLM, İMÂN, İNSANIN YARATILIŞI, İNSANIN TEK NEFİSTEN YARATILMASI, İNSANIN KARAKTERİ, İRTİDÂD, İREM, ÎSÂ, İSMÂ'ÎL, İSRÂÎLOĞULLARI, İSTIFÂ, İSTİVÂ, İŞÇİYE, HİZMETÇİYE İYİLİK, İTİKAD İLİMLERİ, KADER, KADIN HAKLARI, KÂHİN, KANUNLAR, KURALLAR, KARI-KOCA İLİŞKİSİ, KASÂME, KEFFÂRET, KISAS, KIYÂMET, KİTÂB, KİTÂB EHLİ, KOMŞU HAKKI, KORKAKLIK, KÖTÜ ZAN BESLEME, KUMAR, KUR'ÂN-I KERÎM, KURAYZA OĞULLARI, KUTUB, KÜFÜR, Lİ'ÂN, LÛTÇULUK,
M
MAĞFİRET, MAHABBET, MASLAHAT, MECÛS, MEHDİLİK, MEHR, MELEK, MERYEM, MESCİD-İ HARÂM ve MESCİD-İ AKSÂ, MESÎH, MEYMENE, MİSÂFİR EV SÂHİBİ İLİŞKİSİ, MİSÂK, KUR'ÂN'A GÖRE MUHAMMED (S.A.V.), Hz. MUHAMMED'İN MÜCADELESİ, GAZÂLARI, MUHKEM MÜTEŞÂBİH, MUKTESİD, MÛRİSİ (mirâs bırakanı) ÖLDÜRME, HZ. MÛSÂ, MÜNÂFIKLAR, MÜT'A (geçici evlenme sorunu),
N-S
NAFAKA, NAMAZ, NANKÖRLÜK, NAZAR, NECRAN HEY'ETİ, NEFS, NESH, NÛH, NÛH TÛFANI, ON EMİR, NÛR, ORTAKLIK, MUDÂREBE ŞİRKETİ, ÖFKEYİ YENME, ÖMÜR, ÖRF, PEYGAMBERLİK,
KUR'ÂN PRENSİPLERİ, PİYANGO, RAB, RADÂ', RAHBANLIK, RÂSİH ÂLİMLER, RECM, RİBÂ,
RÛH, RÜ'YÂ, SÂBİİLER, SÂLİH-SEMÛD, SAN'AT, SEB'-İ MESÂNİ, SEFÂHET, SIRÂT, SORUMLULUK, SÜLEYMAN, SÜNNETULLAH.
Burada kimilerini andığımız ana maddeler, yaklaşık 1200'ü bulmaktadır. Tâlî maddelerle birlikte Ansiklopedi'nin içerdiği madde sayısı 2000'i geçer.
Kur'ân Ansiklopedisi, İslâmın temeli olan Kur'ân'ın temel konularını inceleyip İslâmı ana kaynağından doğru ve derinlikli öğrenmek isteyen herkes için vazgeçilmez, eşsiz ve tamamen özgün bir eserdir.
